2021, Persbericht

‘Studententien’ voor het regeerakkoord van Rutte IV: een studiebeurs voor elke student en extra investeringen in onderwijs, maar ontoereikende compensatie voor leenstelselgeneratie

UTRECHT,
15 december 2021

De vier partijen uit het nieuwe kabinet komen hun verkiezingsbeloftes over onderwijs grotendeels na, zo blijkt uit het regeerakkoord dat eerder vandaag werd gepresenteerd. Het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) heeft de plannen van de VVD, D66, het CDA en de ChristenUnie aandachtig gelezen en beoordeelt het regeerakkoord met een ‘studententien’ (een zes in studentjargon). De partijen gaan een studiebeurs invoeren voor elke student, het bindend studieadvies afschaffen en extra investeren in het hoger onderwijs. ISO-voorzitter Lisanne de Roos: “De nieuwe regeringspartijen hebben de afgelopen negen maanden laten zien echte langstudeerders te zijn, maar het wachten wordt beloond; het leenstelsel gaat definitief de prullenbak in, er komen extra investeringen in het hoger onderwijs en het bindend studieadvies wordt omgevormd naar een doorstroomnorm”. Toch is er niet alleen maar reden tot feest bij de studentenorganisatie. De Roos: “Voor de leenstelselgeneratie én studenten die ouders hebben met middeninkomens is het regeerakkoord bitterzoet. De compensatie voor de leenstelselgeneratie is immers ontoereikend en de aanvullende beurs wordt niet verbreed; helaas kunnen niet alle studenten meevieren in het feestje van Rutte IV”.  

Afschaffing leenstelsel, maar ontoereikende compensatie 

Vrijdag kwam al naar buiten dat de nieuwe regeringspartijen het leenstelsel zouden gaan afschaffen. De Roos: “Vorige week deden we al een vreugdesprongetje, maar de ontlading is pas echt groot nu het zwart op wit staat”. Het leenstelsel gaat definitief weg in studiejaar 2023/2024. Welk stelsel daar precies voor terugkomt, is nog onduidelijk. Maar het stelsel bevat in elk geval een basisbeurs voor iedereen, zo valt er te lezen in het regeerakkoord. Over de verbreding van de aanvullende beurs die volgens de studentenorganisatie noodzakelijk is, is in de plannen van Rutte IV helaas niets terug te vinden. De Roos: “Het is maar de vraag of dit kabinet écht iets kan doen aan kansenongelijkheid onder studenten nu ze niets schrijven over een verbreding van de aanvullende beurs”. Momenteel vallen studenten van wie ouders gezamenlijk tussen de 49.000 en 69.000 euro verdienen, tussen wal en schip. Zij maken namelijk geen aanspraak op een aanvullende beurs maar hun ouders kunnen ook niet of nauwelijks financieel ondersteunen.  

Ook de compensatie voor de leenstelselgeneratie blijkt magertjes te zijn. Het ISO is daar zeer teleurgesteld over. “De leenstelselgeneratie komt er bekaaid vanaf. Zij zullen op de huizenmarkt moeten gaan opboksen tegen generaties voor en na hen die met aanzienlijk minder schulden afstuderen. En dat terwijl uit dit regeerakkoord blijkt dat de actuele studieschuld wél zal worden meegenomen bij de aanvraag van een hypotheek; het addertje onder het gras van dit regeerakkoord”, aldus De Roos. De afgelopen jaren bleek dat, tegen de belofte van het kabinet Rutte II in, de studieschuld wel degelijk werd meegewogen bij een hypotheekaanvraag. De Roos: “Het feit dat nu naar de actuele studieschuld gaat worden gekeken verzacht enigszins de pijn van de loze belofte van Rutte II dat de studieschuld überhaupt niet mee zou wegen”.  

Studentsucces 

In het regeerakkoord spreken de kersverse coalitiepartijen uit dat ze het bindend studieadvies (BSA) gaan omvormen tot een doorstroomnorm. In het regeerakkoord valt te lezen: ‘Studenten die in het eerste jaar niet de BSA-norm halen, krijgen de kans om in het tweede jaar de puntennorm alsnog te halen’. De studentenorganisatie pleit al langere tijd voor een onderwijsstelsel waarin studentsucces de norm is en waarin een harde studiepunteneis dus geen plek heeft. De Roos: “Dit plan voorziet veel beter in de initiële functie van het bindend studieadvies: het krijgen van de juiste student op de juiste plek.  Een doorstroomnorm zal ervoor zorgen dat studenten met een studiepuntje minder niet meer zonder enige coulance hun opleiding moeten verlaten. Dat is het soort maatwerk waar studenten in het hoger onderwijs al jaren naar snakken én is broodnodig; de geestelijke gesteldheid van studenten baart immers grote zorgen”. De studentenorganisatie is daarom ook blij te zien dat het welzijn van studenten specifiek wordt genoemd in het akkoord.

Investeringen in hoger onderwijs 

De nieuwe regeringspartijen maken zowel structureel als incidenteel geld vrij voor de onderwijsinstellingen. Er wordt zo’n 700 miljoen jaarlijks geïnvesteerd in het hoger onderwijs en het aankomend kabinet richt tevens verschillende fondsen op waar voor langere tijd incidenteel geld voor onderzoek en ontwikkeling uit kan worden gehaald. “Hoewel onze roep zich de afgelopen tijd richtte op extra structureel geld voor het onderwijs, biedt deze combinatie van structureel en incidenteel geld de komende jaren hopelijk wat ademruimte”, aldus de Roos. Vooral bij het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek was de nood voor extra investeringen hoog. Eerder dit jaar berekende PwC Strategy& nog dat de universiteiten jaarlijks zo’n 1,1 miljard euro nodig hebben en de hogescholen zo’n 400 miljoen. De Roos: “Investeringen in het hoger onderwijs komen als geroepen: het aantal studenten per docent groeit, de werkdruk onder docenten is gigantisch hoog en studenten volgen regelmatig colleges op de trap van de collegezaal omdat er geen plek meer is”.  

Wilt u meer weten?

Demi Janssen

Woordvoerder

0651516501

janssen@iso.nl

Neem contact met ons op

We helpen je graag!

Telefoonnummer kantoor:

Algemeen mailadres:

ISO-Contactformulier-Demi-Janssen

Telefoonnummer voorzitter en woordvoerder:

Demi Janssen06 515 165 01

Contactformulier