Vanmiddag zal de Monitor Medezeggenschap Hogescholen en Universiteiten worden aangeboden aan het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De monitor is het resultaat van een tweejaarlijks onderzoek naar de staat van de medezeggenschap in het hoger onderwijs. Uit het onderzoek komt naar voren dat de positie van de medezeggenschap nog steeds niet altijd is gewaarborgd. Woordvoerder van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) Jorgen Blom: “De medezeggenschap is in voortdurende ontwikkeling, maar medezeggenschappers met een hart voor onderwijs is een constante in deze dans van macht- en tegenmacht. Om als medezeggenschapper goed mee te kunnen praten met ervaren bestuurders op hun onderwijsinstelling, moeten we samen de cruciale rol van de medezeggenschap koesteren en versterken. Dat vergt een extra stapje van de instellingen om de facilitering van de medezeggenschap te verbeteren, te komen met goede vergoedingen en hen structureel vroegtijdig mee te nemen.”
De tweejaarlijkse medezeggenschapsmonitor is het resultaat van een vragenlijst die is uitgezet onder leden van de centrale en decentrale raad en de opleidingscommissie en gevoerde panelgesprekken met respondenten. Het onderzoek verdiept zich in de facilitering, tijdsbesteding en functionering van de medezeggenschap. Ruim 1200 medezeggenschappers, zowel student- als personeelsleden, reageerden op de vragenlijst. Het resultaat is een inkijkje in de staat van de medezeggenschap.
Uit de monitor valt op dat, ondanks een stijging ten opzichte van de vorige meting, veel respondenten (26 tot 41%) niet goed op de hoogte zijn van de (eventuele) aanwezigheid van faciliteiten. Zo geven veel respondenten aan niet te weten of ze aanspraak kunnen maken op (scholings)budget, juridische ondersteuning en externe deskundigen. Er is daarbij wel een stijging te zien in de mate waarin men de beschikking heeft over (scholings)budget en juridische ondersteuning ten opzichte van de vorige meting. Over de (in voldoende mate) aanwezigheid van interne en externe deskundigen, scholingsmogelijkheden en faciliteiten ten behoeve van de communicatie met de achterban en voor verkiezingen zijn medezeggenschappers juist minder tevreden dan in 2022. “De medezeggenschap kan haar taken niet goed uitvoeren zonder voldoende facilitering vanuit de instelling. Het is daarom noodzakelijk dat hierin meer stappen worden gezet, zodat de medezeggenschap het studentengeluid nog beter op de kaart kan zetten”, aldus Blom.
Daarnaast laat de monitor zien dat de urenbesteding en vergoeding van de medezeggenschappers een aandachtspunt is. Op het hbo geeft voornamelijk personeel aan dat zij meer tijd aan de medezeggenschap willen besteden dan dat ze op dit moment kunnen. Daarnaast geeft slechts 65% van de studenten aan tevreden te zijn over de vergoeding die zij ontvangen voor het medezeggenschapswerk. Op het wo is het verschil tussen bestede uren en gewenste uren voor de medezeggenschap vergelijkbaar met het hbo. Wel zijn hier de vergoedingen voor studentleden problematischer: slechts de helft van de studenten geeft aan tevreden te zijn over de vergoeding die zij ontvangen voor het medezeggenschapswerk. Blom: “Een goede vergoeding is een vorm van waardering die bij een aantal instellingen helaas nog niet is geregeld. De medezeggenschap heeft een wettelijke taak en daar komt dus een degelijke verantwoordelijkheid bij kijken. Bij die verantwoordelijk pas dan ook een redelijke vergoeding.”
Medezeggenschappers op zowel hogescholen als universiteiten zijn erg positief over de overlegcultuur. Voornamelijk over het krijgen van een reactie op voorstellen en het ontvangen van benodigde informatie zijn medezeggenschappers tevreden. Ze zijn wel kritischer over het op tijd betrokken worden en over het tijdig geïnformeerd worden. Blom: “Voor het goed functioneren van de medezeggenschap is het noodzakelijk dat zij vroegtijdig meegenomen worden in het besluitvormingsproces op alle instellingen. De medezeggenschap heeft immers de grootste meerwaarde voor de instelling wanneer zij vroegtijdig betrokken worden, omdat op die manier de visie van ervaringsdeskundige studenten aan de voorkant meegenomen kan worden.”
Deze zesde editie van de medezeggenschapsmonitor is in opdracht van het ISO uitgevoerd door onderzoeksbureau Oberon. Dit gebeurde is samenwerking de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb), de Vereniging Hogescholen (VH), de Universiteiten van Nederland (UNL), het Landelijk Overleg Fracties (LOF), de Vereniging van Medezeggenschapsraden van Hogescholen (VMH), Hbo Medezeggenschap en het Landelijk Overleg Universitaire Medezeggenschap (LOVUM). De resultaten van dit onderzoek worden vandaag op de Dag van de Medezeggenschap overhandigd aan het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
