Minister Dijkgraaf heeft vandaag bekendgemaakt dat het bindend studieadvies (BSA) aangepast gaat worden. Het kabinet poogt hiermee bij te dragen aan het verhogen van het studentenwelzijn. In zijn brief aan de Tweede Kamer kondigt de minister aan dat er een landelijke maximumnorm van 30 ECTS gaat gelden in het eerste studiejaar. Tegelijkertijd wordt het mogelijk voor studenten om in het tweede studiejaar de overige studiepunten uit het eerste jaar alsnog te behalen. Woordvoerder van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) Sam de Fockert: “Het is een verademing dat deze stap eindelijk wordt gezet. Wat ons betreft gaan de woorden bindend en advies überhaupt niet samen. Met deze versoepeling wordt een betere balans gevonden tussen het welzijn van studenten en hun studievoortgang”.
(B)SA
In het eerste studiejaar verandert veel in het leven van studenten. Zij moeten wennen aan een nieuwe vorm van onderwijs, nieuwe studiegenoten en soms ook aan een nieuwe stad. In het wennen aan deze nieuwe wereld legt het huidige BSA extra druk op studenten. Dit terwijl studenten juist in het eerste jaar de ruimte moeten voelen om zich extra te ontwikkelen, bijvoorbeeld middels commissieactiviteiten of (on)betaald werk. De druk van het BSA zorgt voor een noodgedwongen afweging tussen persoonlijke ontwikkeling en studiesucces. De Fockert: “Het BSA hangt als het zwaard van Damocles boven het hoofd van jonge mensen in een tijd dat ze zichzelf moeten ontdekken. Hogescholen en universiteiten moeten niet extra druk opleggen, maar juist bredere ontwikkeling stimuleren, ook buiten de schoolbanken. Het is goed om te zien dat minister Dijkgraaf deze ruimte wil bieden”.
Doel voorbij
Het oorspronkelijke doel van het BSA was om studenten te helpen bij het vinden van de juiste studie. Door studenten vroegtijdig weg te sturen zouden zij in theorie sneller worden doorverwezen naar een meer passende opleiding. Dit doel is echter nooit behaald met het bindende advies, aangezien meer dan de helft van de studenten met een negatief BSA hun studieloopbaan vervolgt in hetzelfde vakgebied. Tegelijkertijd noemen onderwijsinstellingen de verbetering van het studierendement of de studieduur als belangrijk motief voor het BSA-beleid, hoewel dit oorspronkelijk niet het primaire doel was. De Fockert: “Het BSA lijkt nu vooral te worden ingezet om minder presterende studenten alsnog af te wijzen, omdat die mogelijk meer tijd nodig hebben voor hun studie. Het is daarmee een vorm van selecteren na de poort waar de studenten de dupe van zijn”.
Verlies potentieel talent
Een ander nadeel van het BSA in de huidige vorm is dat het kansengelijkheid in het hoger onderwijs belemmert. Uit onderzoek van de Radboud Universiteit onder eigen studenten blijkt dat etnische minderheden en internationale studenten onevenredig vaak getroffen worden door een negatief BSA. Bovendien ervaren studenten met een ondersteuningsbehoefte de invloed van het BSA op het studiegedrag als negatiever dan studenten zonder ondersteuningsbehoefte. De Fockert: “In de praktijk betekent het BSA dat studenten met veel potentieel talent een jaar studeren in de prullenbak kunnen gooien. Hogescholen en universiteiten zouden studenten in staat moeten stellen het beste uit zichzelf te halen in plaats van ze voortijdig weg te sturen. In het optimale geval wordt er dus afscheid genomen van het bindende karakter van het BSA.”
